توصیف و تحلیل بقایای معماری و آجرهای اشکانی محوطۀ تشویر طارم زنجان

شهرستان طارم در شمال شرقی استان زنجان واقع و با استان های گیلان و اردبیل همجوار است. این موقعیت سبب تأثیرپذیری از فرهنگ های این مناطق در ادوار پیش از تاریخ و تاریخی شده است. علی رغم اهمیت این منطقه کاوش های باستان شناسی برای روشن شدن این تبادلات و همچنین شناخت فرهنگ های این منطقه صورت نگرفته است. یکی از این محوطه ها که نشان دهندۀ این تبادلات است، محوطۀ تشویر است که بر اثر فعالیت های راه سازی در سال ۱۳۸۹ کشف شد. در کاوش نجات بخشی این محوطه، نگارنده برای روشن کردن وضعیت آثار و بقایای معماری چهار ترانشه A و Bو C و D در دیوارۀ برش خوردۀ جاده حفر کرد که در نتیجۀ آن بقایای معماری و بخشی از یک سازۀ عظیم مشخص شد. بیشترین آثار معماری و داده های سفالی از ترانشۀ A که بزرگ ترین ترانشۀ ایجادشده از نظر ابعاد و اندازه بود به دست آمد. در این سازه آجرهای بزرگی به اندازه های مختلف و همچنین در ابعاد کوچکتر به دست آمد. که در این مقاله به علت اهمیت این آثار به توصیف و طبقه بندی و همچنین مقایسۀ آنها با نمونه های مشابه که در محوطه های دورۀ اشکانی به دست آمده پرداخته شده است، که هم مبنایی برایئ تاریخ گذاری این محوطه به شمار می رود و هم نشا ندهندۀ استاندارد و شیوۀ معماری خاص دورۀ اشکانی است که در این محوطه کاوش شده اند. بنابراین بر اساس آثار معماری و شیوۀ ساخت بناها و سفال های به دست آمده، این محوطه مربوط به دورۀ اشکانی میانه و متأخر است که تا اوایل دورۀ ساسانی همچنان تداوم داشته است.